Zaterdag 5 oktober is het honderdjarig jubileum van Kerk en Vrede gevierd in Utrecht. Voorzitter Henk Baars hield het gehoor voor dat pacifisme niet hetzelfde is als passiviteit in tijden van conflict en oorlog: ‘Een pacifist is een activist’, zei hij. In de huidige tijd is een organisatie als Kerk en Vrede minstens zo noodzakelijk als in de tijden van de oprichting, aldus Baars. Militarisme dringt door tot in de steden, waarbij de overheid zegt dat we zullen moeten wennen aan oefenende tanks door onze straten.

Waar is de vredesbeweging? Terwijl Kerk en Vrede binnen de vredesbeweging altijd warm gesproken heeft over kerk en theologie, zijn de kerken volgens Baars te stil in deze kwesties. ‘Waar komt de angst voor een stevige discussie vandaan?’, vroeg hij zich af. ‘We kunnen elkaar als christenen toch vertrouwen? We laten elkaar heus niet los, hoor.’

Behalve sprekers was er een muzikale voorstelling onder leiding van Jan Marten de Vries, rond de vraag: Hoe doen mensen dat, een oorlog overleven? Hoe houdt men zich in leven, ondanks honger, kou, en onder alle geweld? De voorstelling was een ode aan vrouwen zoals zijn moeder, die concentratiekamp Ravenburg hadden overleefd, grotendeels door (samen) muziek te maken en door verhalen en vertellen. Het publiek gaf De Vries, celliste Elianne Ardts en ud-speler Mehmet Polat een staande ovatie.

Daarna werd het jubileumboek gepresenteerd, samengesteld op basis van het archief van honderd jaar Kerk en Vrede: Pascifisme in tijden van oorlog. Kerk en Vrede 1924-2024. 100 jaar strijd tegen het geloof in geweld, onder redactie van Geertje Witte-Rang. Het is een lijvig boek geworden (423 pagina’s), met de historie en vredes-theologische reflecties uit honderd jaar Vredesspiraal, het tijdschrift van de vereniging.

De bijeenkomst werd bijgewoond door meer dan honderd mensen, onder wie een aanzienlijk aantal doopsgezinden.

Tekst en foto’s: Iris Speckmann, functionaris duurzaamheid & vrede